Ksiądz Nikita Bułyk, ostatni proboszcz greckokatolickiej parafii w Dębnie k/ Leżajska.
Wczesne lata życia i edukacja
Nikita Bułyk (Никита Булик) urodził się 4 października 1885 roku w Ulhówku (obecnie powiat Tomaszów Lubelski) jako syn Iwana i Anastazji (z domu Kapusta). W 1906 roku ukończył Ukraińskie Gimnazjum Męskie w Przemyślu, a w 1910 Greckokatolickie Seminarium Generalne we Lwowie. Święcenia kapłańskie przyjął 18 grudnia 1910 roku z rąk biskupa przemyskiego Kostiantyna Czechowycza.
Początek posługi kapłańskiej
W styczniu 1911 roku rozpoczął pracę duszpasterską w Starym Mieście i dodatkowo Kuryłówce. Po wybuchu I wojny światowej został internowany przez władze austro-węgierskie w obozie Talerhof, gdzie przebywał do początku 1917 roku.
Posługa w Dębnie
W marcu 1917 roku ks. Bułyk został proboszczem greckokatolickiej parafii pw. Świętego Jerzego Męczennika w Dębnie k. Leżajska. Mieszkał w murowanej plebanii, wybudowanej w 1908 roku. W 1923 roku, pod jego kierownictwem, przeprowadzono remont cerkwi. Przy parafii działały ponadto liczne organizacje, takie jak Bractwo Świętego Jerzego, Bractwo Trzeźwości czy Siostry Przenajświętszej Bogurodzicy. Ks. Bułyk aktywnie wspierał równie ważną działalność Czytelni Proświty, która posiadała bibliotekę liczącą 130 książek.
Życie parafii w Dębnie
W 1931 roku parafia liczyła 2036 wiernych, a na jej terenie mieszkało również 289 rzymskich katolików oraz 35 osób narodowości żydowskiej. Ks. Bułyk angażował się w działalność społeczno-oświatową i gospodarską, m.in. w Towarzystwie „Proświta”, „Złuka” oraz dodatkowo w budowie Domu Ludowego.
Dramatyczne lata wojny
Lata 1943-1945 były czasem narastającego zagrożenia dla duchowieństwa greckokatolickiego. W dekanacie leżajskim doszło do licznych napadów na plebanie i zabójstw księży. W 1944 roku ks. Bułyk, po ataku na plebanię w rezultacie musiał uciekać z Dębna.
Wyjazd z Dębna i dalsze losy
12 lutego 1945 roku ks. Bułyk wraz z ks. Romanem Pawłykiem opuścili Dębno, jednak w trakcie podróży zostali zatrzymani przez członków oddziału Jana Totha „Mewy”. Ostatecznie udało im się przeżyć. Ks. Bułyk zamieszkał w Surochowie, a po kolejnych wydarzeniach, w tym napadzie na greckokatolicką plebanię, ukrywał się w Makowisku.
Życie na wygnaniu
W 1946 roku ks. Bułyk został przesiedlony do USRR. Osiedlił się we wsi Brzuchowice koło Lwowa, gdzie przez kilka lat pełnił funkcję proboszcza. W 1949 roku został aresztowany i skazany na 10 lat więzienia. Po zwolnieniu w 1953 roku osiedlił się w Malechowie koło Lwowa, gdzie odprawiał Msze Święte w domowym zaciszu. Zmarł 19 października 1971 roku i został pochowany w Malechowie.
Rodzina ks. Bułyka
Żona:
- Zofia Birecka, córka greckokatolickiego księdza, zmarła w 1927 roku w wieku 38 lat.
Dzieci:
- Olga, zmarła w 1936 roku.
- Teodor, żołnierz 14. Dywizji Grenadierów SS „Galizien”.
- Mikołaj, zmarł w wieku 3 lat.
- Irena i Maria, zmarłe w niemowlęctwie.
Podsumowanie
Ks. Nikita Bułyk był nie tylko duchownym, ale również zaangażowanym społecznikiem. Jego działalność oraz dramatyczne losy ukazują trudne realia duchowieństwa greckokatolickiego w XX wieku.